CD&V voorstel voor een Vlaams Wegenvignet

Met buitenlandse betalers, betalen Vlamingen minder

1. INLEIDING

Elke dag rijden er miljoenen auto’s en vrachtwagens over de Vlaamse wegen. Vele daarvan komen van buiten Vlaanderen (Nederlandse, Franse, Duitse, en ook Waalse en Brusselse).

De aanleg en onderhoud van onze wegen kost honderden miljoenen euro per jaar. Dit wordt echter enkel bekostigd door de Vlaamse belastingbetaler. De buitenlandse gebruiker van onze wegen betaalt hiervoor geen euro.

CD&V stelt voor om de Vlaamse verkeersbelasting, de BIV en het Eurovignet voor vrachtwagens om te vormen tot een gebruikersheffing, waarbij ook de buitenlandse gebruikers van onze wegen meebetalen. Eveneens kan dit in de plaats komen van de geplande tolheffing op delen van de Antwerpse ring. Door de kosten zodoende meer te verspreiden, kunnen we de belastingen voor de Vlamingen laten dalen! Indien de buitenlandse gebruikers mee betalen (zoals reeds gebeurt in Oostenrijk, Slovenië, Zwitserland, …), moeten de Vlamingen minder betalen! De buitenlanders betalen de korting van de Vlamingen!      

Dit CD&V-voorstel komt niet uit de lucht vallen:

·               Lambermont maakt het mogelijk dat Vlaanderen dit systeem invoert, na een samenwerkingsakkoord met de andere Gewesten. Door de huidige « communautaire entente » mag dit geen probleem opleveren… 

Vlaanderen moet in dit dossier een trekkersrol vervullen, en de andere gewesten uitnodigen om ons hierin te volgen. Dit systeem werkt in ieders voordeel, de buitenlandse gebruikers zullen ook meebetalen voor de kosten van de Waalse en Brusselse wegen.

·              Voor de financiering van het Masterplan Antwerpen wordt uitgegaan van alternatieve financiering via tolheffing. Ook de buitenlandse gebruikers van deze infrastructuur (Oosterweelverbinding + Liefkenshoektunnel) zullen moeten bijdragen aan de financiering van het Masterplan.

·               Duitsland en Nederland zullen uit het Eurovignet-verdrag stappen, en Duitsland zal vanaf 1/1/2003 een kilometerheffing voor zware vrachtwagens invoeren. Nederland zal volgen. Het systeem van het Eurovignet zal dan ook in België op de helling komen te staan.

·              Tegen 2006 zal in Groot-Brittanië ook door buitenlandse voertuigen moeten betaald worden voor het rijden over Britse wegen[1].  

·              Tijdens de besprekingen over de begroting 2002 werd in de Commissie voor Openbare Werken, Mobiliteit en Energie de toekomst van het eurovignet door meerdere leden van de meerderheid aangehaald. O.a. Robert Voorhamme (SP.a) en Jul Van Aperen (VLD) stelden voor om een discussie aan te gaan over de Vlaamse visie op het eurovignet of zijn opvolger. 

2. CIJFERS   

Helaas bestaan geen globale statistieken over het aandeel van buitenlandse voertuigen t.o.v. de Vlaamse voertuigen op Vlaamse wegen. Noch het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap (Afdeling Verkeerskunde), noch Febiac, noch VTB-VAB hebben hierover cijfers. Het wordt nog moeilijker om dit te achterhalen, aangezien ook de Waalse en Brusselse gebruikers van Vlaamse wegen in rekening gebracht moeten worden.   

CD&V stelt daarom alvast voor om in het kader van beleidsvoorbereidend onderzoek een studie te doen naar het aantal buitenlandse (incl. Waalse en Brusselse) gebruikers van onze wegen.  

Wel heeft het Havenbedrijf Antwerpen (Antwerp Port Consultancy) o.l.v. Diego Teurelinckx in 1999-2000 een onderzoek gedaan naar de herkomst en bestemming van het vrachtverkeer op de Antwerpse ring. Daaruit bleek dat slechts 59% van het vrachtverkeer op de Antwerpse ring bestond uit Belgische vrachtwagens (op een totaal van 53.631 unieke nummerplaten).

De volgende nationaliteiten werden opgetekend

(wel nog rekening houden met het feit dat in het aandeel van Belgische vrachtwagens ook Waalse en Brusselse vrachtwagens zijn meegerekend).

Een eenvoudige berekening leert ons het volgende: De Vlaamse vrachtwagens betalen vandaag ongeveer 50.000.000 € voor het Eurovignet. Wanneer dus de 40% buitenlandse vrachtwagens zouden meebetalen, zou dit een opbrengst geven van minimum 82.600.000 €. Dit is een echt minimalistische schatting, o.m. omdat veel buitenlandse vrachtwagens transitvrachtwagens zijn. Morgen rijden er immers weer andere buitenlandse vrachtwagens op onze wegen dan vandaag. Om eenzelfde opbrengst als vandaag te genereren, zou de Vlaamse vrachtwagen in ons systeem dus veel minder moeten gaan betalen. Dezelfde redenering geldt ook voor de personenwagens.

Als de Vlaming 25% minder betaalt dan vandaag, zal de invoering van een Vlaams wegenvignet voor alle gebruikers minstens 10 tot 15% meer opbrengen, die dan rechtstreeks kunnen geïnvesteerd worden in een efficiëntere en effectievere infrastructuur. 

3. EEN VLAAMS WEGENVIGNET

CD&V stelt voor om ook de buitenlandse personen- en vrachtwagens te laten betalen voor het rijden op Vlaamse wegen. Dit kan door het invoeren van een vignet, naar het voorbeeld van Oostenrijk, Tsjechië en sommige andere landen (soms enkel voor autosnelwegen). 

De kostprijs per vignet kan gedifferentieerd worden al naargelang :

§         geldigheidsduur (bv. 1 jaar, 2 maanden, 10 dagen), cfr. het Oostenrijks systeem;

§         type voertuig (personenauto, motorrijwiel, caravan, autocar, lichte vrachtwagen, vrachtwagen) ;

§         vervuilingsgraad van voertuig ;

§         sociale noden (bestuurder met een handicap).

Uiteraard is het mogelijk om dit systeem electronisch te organiseren, zeker voor het jaarvignet.

Een vignet zal naar verhouding duurder worden hoe korter de geldigheidsduur ervan. Op die manier zullen in de praktijk de buitenlandse gebruikers in globo meer bijdragen dan de Vlaamse, aangezien de Vlaamse gebruikers zullen opteren voor een jaarvignet.